Marc & Linda
Twee generaties in gesprek over het belang van goed horen, hun ervaringen, het taboe en innovaties in de hoortechnologie. GAIN bestaat 30 jaar. Daarom blikken we 30 jaar terug en kijken we 30 jaar vooruit. Met een 30-er van nu en een 30-er van 30 jaar geleden. Wat is er de afgelopen jaren veranderd in bewustwording en wat gaat er nog veranderen op het gebied van technologie? Wat hadden zij anders gedaan en hoe kijken zij tegen het maatschappelijke taboe?
Het interview gaat verder onder de video.
Marc | 72 jaar | 15 jaar slechthorend | draagt sinds 5 jaar een achter-het oor-hoortoestel
Marc heeft te maken met ouderdomsslechthorendheid en is hiermee erfelijk belast. Ondanks dat hij zelf in de gezondheidssector werkte en last had van zijn gehoorverlies tijdens het vergaderen,, zingen en muziek maken, heeft het 8 jaar geduurd voordat hij de stap naar een audicien zette. Hij geniet ervan weer te kunnen dirigeren en zijn kleinkinderen beter te verstaan.
Linda | 36 jaar | 2,5 jaar slechthorend | draagt een achter-het-oor-CROS-hoortoestel
Linda, moeder van twee jonge kinderen, liep in 2019 ‘sudden deafness’ op en sindsdien is ze doof aan haar rechteroor. Ze draagt CROS-toestellen die het geluid rechts opgevangen en links afspelen. Ze stond versteld van de technologie en was vooral opgelucht te zien hoe klein de toestellen waren.
Nog even en het is hip om een hoortoestel te dragen.
Linda
Met de kennis van nu, had ik precies hetzelfde gehandeld als toen mijn gehoorproblemen begonnen.
Linda: “Mijn gehoorverlies vond plotseling plaats en dat werd niet direct serieus genomen door mijn huisarts. Ik werd pas na veel aandringen doorgestuurd, waarna het vervolgens lang duurde voordat ik bij een KNO-arts terecht kon. Ik had al mijn hoop erop gevestigd. Ik dacht dat hij zou gaan zeggen dat ik vanaf dat moment weer zou kunnen horen. Maar ik was te laat en er was niets meer aan te doen. Toen stortte mijn wereld wel even in. Ik was bang dat ik altijd zo door het leven moest gaan en dat wilde ik niet. Ik was opgelucht toen me verteld werd over CROS-hoortoestellen. Ik was alleen maar blij dat er een hoortoestel was dat mij zou helpen. Maar jij hebt al 15 jaar last van gehoorverlies en draagt pas 7 jaar een hoortoestel, klopt dat Marc?”
Marc: ”Dat klopt. Ik wist dat ik erfelijk belast was en toch sluipt zoiets erin. Het is zoals iemand die op een zekere leeftijd minder begint te zien en een bladzijde steeds iets verder van zich af moet houden. Ik kan me de eerste momenten dat ik merkte dat ik minder goed hoorde nog goed herinneren. Een situatie thuis met mijn vrouw en op het werk met een groep mensen, waarop ik dacht: ik moet misschien toch een hoortoestel hebben. Ik heb toen moeten aandringen, want ook al zat ik met mijn mate van verlies strikt genomen onder het niveau om een hoortoestel te gaan dragen, toch voelde ik dat ik het functioneel wel degelijk nodig had. Ik kwam in steeds meer situaties terecht waarin ik eigenlijk niet goed meer functioneerde en dat heeft me achteraf gezien wel degelijk wat belemmerd in het dagelijkse leven.”
Het taboe omtrent gehoorproblemen en het dragen van hoorhulpmiddelen is achterhaald.
Marc: “Het taboe rond gehoorproblemen en het dragen van een hoortoestel is dankzij de technologie minder dan zo’n 20 jaar geleden, maar het is voor mijn gevoel nog niet weg helaas. Zo wordt er bijvoorbeeld nog steeds makkelijk een grapje gemaakt over een oudere die niet goed hoort. Wat denk ik ook meespeelt, is de zichtbaarheid van slechthorendheid. Doordat de technologie zo evolueert en de toestellen steeds kleiner worden, ziet niemand meer dat je hoortoestellen draagt. Dat heeft als voordeel dat je het stigma niet toont aan de buitenwereld, maar het nadeel van dat men het niet ziet is dat er ook geen rekening mee gehouden wordt. Je moet blijven vragen, of men het wil herhalen of zeggen dat je een hoortoestel draagt.”
Linda: “Eigenlijk is het achterhaald. Ik denk dat het is zoals bij brillen: een bril was vroeger ook geen mode-item en dat is ook veranderd. Ik denk dat dit bij hoortoestellen ook gaat gebeuren. Je kan er steeds meer mee en je ziet steeds meer hoortoestellen in leuke kleurtjes en dat draagt er ook wel aan bij dat je je er niet voor hoeft te schamen. Ik denk wel dat het taboe minder aan het worden is, maar het wordt ook nog geassocieerd met ouderdom. Terwijl ik er heel open over ben en ik vind het leuk om te vertellen over de functies van mijn hoortoestellen. Dan denken mensen wel ‘leuke technologie’. Ik denk wel dat wij als hoortoesteldragers daar een rol in kunnen spelen: erover vertellen, zodat mensen er wat meer feeling mee krijgen.”
De technologie van nu wordt voldoende omarmd.
Marc: “Ik ben niet van mening dat het ten volle benut wordt en dat er voldoende bekend is over wat er allemaal mogelijk is. Wel ben ik erg blij met de huidige mogelijkheden. Bijvoorbeeld als de telefoon ging, was dat voor mij voorheen een moeilijke situatie. Ik vroeg mijn vrouw om op te nemen, omdat ik bang was het niet goed te begrijpen. Maar nu de telefoon wordt gestreamd naar de hoortoestellen, is de angst om gebeld te worden er niet meer. Verder gebruik ik mijn app veel, omdat ik daar - naar gelang de situatie - de instellingen van mijn toestel mee kan aanpassen. Dan denken mensen dat ik op mijn telefoon zit, maar dan probeer ik de ander in die concrete situatie juist beter te verstaan. Werk jij ook met een app en werkt dat goed?”
Linda: “Ja, ik maak ook gebruik van een app en ik kan twee keer tikken op mijn toestel; dan wordt de omgeving gemeten en passen de instellingen automatisch aan. Door de functies op mijn hoortoestel voelt het een beetje als een gadget. Dat vind ik leuk aan de technologie van nu. Ik gebruik mijn toestellen bijvoorbeeld ook voor het streamen van telefoon en muziek. Daarnaast zit er een vertaalfunctie op, een stappenteller en valdetectie, en bij notities wordt er uitgetypt wat er gezegd wordt. Mijn hoortoestel is nu niet alleen een hulpmiddel, maar ook iets heel leuks. Nog even en het is hip om een hoortoestel te dragen.”
Niemand ziet meer dat je een hoortoestel draagt. Dat heeft voor- en nadelen.
Marc
Hoortoestellen zien er over 30 jaar totaal anders uit.
Marc: “Over 30 jaar hebben we misschien wel een chip in onze oren of in ons brein, wat het gehoor compleet zal vervangen. Dat we een soort bionisch oor hebben dat zichzelf automatisch regelt. Je hebt geen app meer nodig en alles gaat vanzelf. Het belangrijkst zou ik vinden dat de kwaliteit dan hetzelfde is als het gewone gehoor: dat de technologie je net zo goed laat horen als dat je geen gehoorverlies zouden hebben.”
Linda: “Ja, dat vind ik ook belangrijker dan of je het wel of niet ziet. Ik wil gewoon weer horen zoals toen. Hoe leuk zou het zijn dat als we een bionisch oor zouden hebben, toch al die leuke functies beschikbaar zijn. Dat niemand het ziet, maar dat je wel aan het bellen bent, zonder dat je iets aan je oor hebt zitten. En mocht de technologie anders zijn, dan denk ik in ieder geval dat hoortoestellen steeds meer richting gadgets gaan. Meer functies, ander design; dat ze steeds meer gaan lijken op earpods.”
